Akropol
Akropol (Akropolis, Wzgórze Akropol, Ακρόπολη Αθηνών) to wzgórze w Atenach, na którym w czasach starożytnych zbudowano cytadelę. Później stało się miejscem kultu, jednak pierwotne świątynie uległy zniszczeniu. Podczas odbudowy powstały nowe świątynie, których ruiny przetrwały do dziś: Partenon, Erechtejon, Apteros, sanktuarium Artemidy Brauronia i Propyleje. Na terenie Akropolu znajduje się również Pinakoteka - zbiór obrazów, dzieł sztuki, magazyn i skarbiec. Od 1834 r. nieprzerwanie na Akropolu prowadzone są prace archeologiczne. Odnalezione podczas prac przedmioty przeniesiono do położonego nieopodal Muzeum Akropolu.
Partenon (Παρθενών) - najlepiej zachowany i największy budynek na Akropolu. Budowany w latach 447-432 p.n.e. Świątynia była poświęcona Atenie Dziewicy, zbudowana z białego marmuru, w zgodzie z porządkiem doryckim, ma jednak elementy porządku jońskiego. Świątynię otacza kolumnada złożona z 46 kolumn (po 17 na dłuższych bokach i po 8 na krótszych). Wewnątrz znajdował się posąg Ateny Partenos. Ściany świątyni ozdobiono fryzem jońskim, a także płaskorzeźbami z motywami nawiązującymi do narodzin Ateny i do sporu pomiędzy Ateną i Posejdonem o panowanie nad Atenami oraz scenami różnych walk. Już w V w. z Partenonu usunięto niektóre rzeźby i zamieniono go na kościół chrześcijański, by w XV w. stał się meczetem. W czasie oblężenia Aten przez Wenecjan eksplozja przerobionego przez Turków na magazyn prochu budynku spowodowała ogromne zniszczenia. Na początku XIX wieku większość pozostałych rzeźb została do Londynu, a także do Luwru i Kopenhagi.
Propyleje to budynek bramy na planie prostokąta z kolumnami, prowadzący zwykle do wielkich świątyń. W całości zbudowany z marmuru, w porządku doryckim. Część główna budynku miała dwie bramy, poprzeczną ścianę z pięcioma przejściami oraz dwa skrzydła. Do wejścia prowadziły schody. Część północną stanowiła Pinakoteka.
Pinakoteka to najsławniejsza i najstarsza pinakoteka starożytna, która składała się z dużej sali i przedsionka z kolumnadą. Wewnątrz znajdowały się freski i malowidła na płytach drewnianych, gipsowych i marmurowych.
Erechtejon to czteropoziomowa świątynia poświęcona Posejdonowi i Atenie. Wybudowana w porządku jońskim na miejscu wcześniejszych kultów m.in. Zeusa Hypatosa, herosa Butesa. W VI wieku świątynię zamieniono na kościół chrześcijański, a następnie budowla używana była przez Turków jako harem. Zrekonstruowany na początku XX w. Świątynia złożona jest z trzech brył z osobnymi wejściami.
Świątynia Ateny Nike (Świątynia Ateny Zwycięskiej) to niewielka świątynia obok Propylejów. Zbudowana z marmuru w V w p.n.e. Wejście na zdobiony taras świątyni stanowiły małe schody po prawej stronie Propylejów. Przy schodach stał posąg bogini Hekate Epipyrgida (Hekate-strażniczki), którego kopia znajduje się w Wiedniu.
Akropol jest codziennie odwiedzany przez tłumy turystów. Pięknie oświetlony po zmroku, stanowi charakterystyczny i najbardziej rozpoznawalny punkt Aten. Z góry rozpościera się wspaniały widok na miasto i sąsiednie wzgórza. U jego podnóża położone są zabytkowe dzielnice. Do Akropolu prowadzą dwa wejścia - jedno stromym podejściem od strony Plaki i Anafiotki, a drugie szeroką brukowaną aleją od strony Wzgórza Filopapus i Agory. Oba wejścia dalej się łączą i prowadzą do Propylejów. Wstęp płatny.
Pokaż Akropol na większej mapie
