Upper Rock i Apes Den
Upper Rock (Skała Gibraltarska, جبل طارق - Jebel Tariq) jest bez wątpienia najciekawszym miejscem na Gibraltarze. W najwyższym punkcie ma wysokość 426 m n.p.m. Wraz ze znajdującymi się na afrykańskim wybrzeżu skałami tworzy Filary Heraklesa, czy też Słupy Heraklesa (Pillars of Heracles). Właściwie nie wiadomo, o ktory szczyt na kontynencie afrykańskim chodzi, bo różne źródła podają różne - albo górę Monte Hacho w hiszpańskiej Ceucie, albo Dżabal Musa w Maroku. Nazwa związana jest z mitologicznymi pracami Heraklesa. W starożytności stanowiły koniec znanego świata. Przy wjeździe na Upper Rock zobaczyć można pomnik nawiązujący do tej nazwy. Tuż obok jest miejsce zwane Jew's Gate (Brama Żydowska). Nazwa ta wzięła się od znajdującego się w pobliżu żydowskiego cmentarza. Ostatni pochówek miał na nim miejsce w 1860 r., ale cmentarz można oglądać do dzisiaj.
Miejsce to jest znane Polakom przede wszystkim dlatego, że właśnie na Gibraltarze, u podnóża skały w 1943 r. rozbił się samolot z generałem Władysławem Sikorskim na pokładzie. Fragment skały jest niedostępny dla turystów i znajdują się tu instalacje wojskowe i cywilne, w tym anteny, dzięki którym można patrolować znaczny obszar Atlantyku i Morza Śródziemnego, a także część Europy i Afryki.
Znaczną część skały zajmuje rezerwat (Upper Rock Nature Reserve). Na jego terenie żyje ok. 250 małp, czyli magotów gibraltarskich. To jedynie małpy w Europie, które można zobaczyć na wolności. Nic więc dziwnego, że stanowią wielką atrakcję dla turystów. Tym bardziej, że nie obawiają się ludzi i chętnie podchodzą blisko. Warto jednak pamiętać, że to mimo wszystko dzikie zwierzęta, które sprowokowane, potrafią być agresywne i dotkliwie gryźć. Na każdym kroku zresztą można natknąć się na tablice zakazujące ich dokarmiania i ostrzegające przed zbytnim zaprzyjaźnianiem się z tymi zwierzętami. W praktyce oznacza to tyle, że małpki wyrywają turystom jedzenie, potrafią także zabrać torebkę, bawią się i skaczą po samochodach, a czasem nawet wskakują zbyt śmiałym turystom na głowę czy plecy, co może być niebezpieczne.
Z tymi zwierzętami wiąże się legenda, podobna do legendy o krukach z Tower of London. Według niej, jeśli ze skały znikną małpy, Wielka Brytania straci Gibraltar. Małpy przemieszczają się po całej skale, ale najczęściej można je zobaczyć w trzech miejscach, noszących nazwę Apes Den. Dwa z nich znajdują sie przy stacjach kolejki linowej, prowadzącej na szczyt Upper Rock.
Inne miejsca na skale, które trzeba zobaczyć, to St. Michael's Cave. To najciekawsza z tutejszych jaskiń, których jest zresztą bardzo wiele, zarówno naturalnych, jak i sztucznych. Ze względu na bogatą i burzliwą historię, oblężenia i wojny, jakie trwały tu ok. 300 lat, wydrążono dziesiątki kilometrów tuneli oraz jaskinie. Wśród nich są np. Great Siege Tunnels z XVIII w., które służyły jako schrony. Jeszcze później powstały tunele noszące nazwę World War II Tunnels, czyli po prostu tunele z II wojny światowej. To właśnie tutaj przebywali Churchill i Eisenhower, kiedy planowali inwazję na Afrykę Północną w 1941 r. Po wielu latach tunele zostały udostępnione do zwiedzania. Wycieczka trwa ok. godzinę. Tutaj też znajduje się doskonały punkt widokowy na całą północną część Gibraltaru, lotnisko czy fragment wybrzeża Costa del Sol.
Tuż obok znajduje się inne ciekawe miejsce, Moorish Castle. Zamek Maurów zbudowano w 1160 r., a później wielokrotnie przebudowywano. Obecny wygląd pochodzi z XIV w. Na tutejszych murach wciąż można zobaczyć działa. Dawniej znajdowało się tu arabskie miasto Medina Al Fath, czyli miasto zwycięstwa, otoczone murem obronnym z wieżami, and was walled with defensive towers. Były tu również budynki mieszkalne, meczet, łaźnie itp.
Na uwagę zasługują również schody prowadzące w górne części skały - Mediterrenean Steps (Schody Śródziemnomorskie). Znajdują się obok Jew's Gate. Pną stę stromo w górę, podejście jest bardzo męczące, ale jednocześnie pozwala na nieograniczone obcowanie z przyrodą. Ok. 1,5-godzinne podejście wynagradzają widoki, jakie roztaczają się z góry na południe oraz na wschód. Prowadzą do O'Hara's Battery.
Warto zobaczyć znajdujące się na skale baterie wojskowe - O'Hara's Battery, Princess Caroline's Battery czy Spur Battery. Nawet jeśli nie interesują nas militaria, to właśnie z tych miejsc roztacza się wspaniały widok na Gibraltar okolicę. O'Hara's Battery to najwyższy punkt na Upper Rock. Do tego miejsca można dojść tylko pieszo i trzeba liczyć się z męczącą wspinaczką. Zostało nazwane na cześć gubernatora generała Charlesa O'Hara. Dawniej znajdowała się tu wieża obserwacyjna, która miała służyć szybkiemu dostrzeżeniu nie tylko statki zbliżające się do Gibraltaru, ale także Kadyks. Wciąż znajduje się tu jedno z dział z czasów II wojny światowej.
Z tej samej strony skały, ale niżej, znajduje się Spur Battery. Jeśli ktoś nie ma ochoty wspinać się po schodach, tutaj może dojechać autem. Ze spur Battery roztacza się wspaniały widok na fragment Morza Śródziemnego oraz Cieśninę Gibraltarską. Przy dobrej pogodzie można dostrzec szczyty afrykańskich gór Atlas.
Princess Caroline's Battery (lub St. Anne's Battery) znajduje się z drugiej strony skały, w okolicach Great Siege Tunnels. Uzbrojenie znajdowało się tu do początku 1980 r. Obecnie to wspaniały punkt widokowy, pozwalający obserwować lotnisko i granicę z Hiszpanią. Można tutaj obejrzeć wyposażenie z czasów, kiedy bateria jeszcze była używana do celów militarnych.
Wszystkie te atrakcje zobaczyć można wykupując jeden bilet wstępu do rezerwatu.