Hagia Sophia (Ayasofya)
Hagia Sophia, czyli po łacinie Sancta Sophia, co oznacza kościół Mądrości Bożej. Jeden z najbardziej znanych zabytków Stambułu. Świątynia sięgająca czasów cesarza Justyniana przez ponad 900 lat uchodziła za największy kościół w chrześcijaństwie. Prawdziwy symbol czasów bizantyjskich aż do 1453 roku, kiedy to za sprawą sułtana Mehmeda II Zdobywcy, po zdobyciu Konstantynopola została przeznaczona na meczet. Rolę muzeum pełni od 1935 roku z inicjatywy Mustafy Kemala Ataturka. Ten stan rzeczy trwał do obecnych czasów. Dokładnie 10 lipca 2020 roku decyzjami sądu najwyższego oraz prezydenta Erdogana, Hagia Sophia ponownie stała się meczetem.
Co to oznacza w praktyce? Wszelkie chrześcijańskie elementy będą zasłaniane na czas modlitwy. A turyści? Władze tureckie poinformowały, że świątynia będzie dostępna dla zwiedzających. Należy liczyć się jednak z obowiązującymi zasadami jak np. zakrywanie ramion, kolan oraz włosów (kobiety).
Budowla imponuje wielkością, przestrzenią, a także zdobieniami. Jej kopuła ma ok. 30 metrów średnicy i przed laty doznała uszczerbku na skutek trzęsień ziemi, które nawiedziły te regiony. Za każdym razem była pieczołowicie odbudowywana. Wysokość od posadzki do jej najwyższego punktu wynosi 55 metrów!
To co robi wrażenie po przekroczeniu progów meczetu, to przestrzeń dookoła, którą zapełniają turyści. Dodatkowego uroku dodaje światło, które wpada przez okienka oraz malownicze witraże. I jeszcze żyrandole – żeliwne, relatywnie nisko zawieszone nad głowami przechadzających się ludzi. To pozostałości po Imperium Osmańskim, w czasach którego zastąpiono nimi lampy naftowe. Dwupoziomowa świątynia pozwala na jej podziwianie z różnych perspektyw. Warto zwrócić uwagę na centralną część świątyni, czyli Mihrab (dawny ołtarz). Chodzenie z głową zadartą do góry będzie jak najbardziej zrozumiałe. Tym bardziej, że oprócz wspomnianej kopuły, wzrok przyciągają liczne mozaiki. W głównej absydzie widoczna jest Matka Boska z Dzieciątkiem. W galerii na piętrze na jednej ze ścian przedstawiono wizerunek Chrystusa Pantokratora, czyli władcy i świętego Wszechświata. W Hagia Sophia doszukamy się również mozaik cesarzy – Konstantyna I Wielkiego oraz Aleksandra.
Fani wszelkich "cudownych” miejsc, w których "spełniają się marzenia” nie będą zawiedzeni. W jednej z kolumn po lewej stronie od głównego wejścia znajduje się stela św. Grzegorza Cudotwórcy. W kolumnie znajduje się otwór, do którego turyści wkładają... kciuk. Wykonanie dłonią (pozostałymi palcami) obrotu o 360 stopni i spocenie kciuka ma zapewnić zrealizowanie marzenia.
Pokaż Stambuł na większej mapie
